Táo bón sau sinh mổ là một vấn đề thường gặp và  gây ra nhiều khó chịu cho nhiều mẹ mới sinh. Việc chăm sóc sức khỏe đúng cách và thực hiện những biện pháp phòng ngừa táo bón là rất quan trọng để giảm thiểu tình trạng này.

Nhiều mẹ vẫn chưa biết được làm thế nào để tránh được tình trạng này. Do đó, trong bài viết này, Kiến thức Y khoa sẽ làm rõ những điều này để mẹ biết cách bảo vệ sức khỏe của mẹ và em bé nhé!

Nguyên nhân gây ra tình trạng táo bón sau sinh mổ

Sau khi thực hiện cuộc phẫu thuật để sinh con, cơ thể của phụ nữ trải qua rất nhiều thay đổi, bao gồm sự biến đổi của cấu trúc cơ thể, tình trạng đau đớn và sử dụng thuốc đau giảm đau. Những thay đổi này có thể là nguyên nhân chính gây táo bón sau sinh mổ.

• Đầu tiên, đau đớn sau sinh mổ là một nguyên nhân phổ biến gây táo bón. Khi đau, phụ nữ thường ít di chuyển và hơi sợ hãi khi tốn sức để đi vệ sinh, dẫn đến việc hình thành trạng thái táo bón.
• Thứ hai, việc sử dụng thuốc giảm đau cũng là một nguyên nhân chính gây táo bón. Nhiều loại thuốc giảm đau có tác dụng gây tê hoặc giảm hoạt động đường ruột. Điều này có thể làm chậm quá trình tiêu hóa và làm táo bón nặng hơn.
• Thứ ba, sau khi sinh mổ, các bộ phận trong bụng phụ nữ sẽ bị chèn ép và bị căng thẳng, dẫn đến một sự rối loạn đường ruột. Do đó, việc tiêu hóa chậm hơn, thức ăn lâu hơn trong đường ruột và dễ bị táo bón.
• Cuối cùng, một nguyên nhân khác cũng góp phần gây táo bón sau sinh mổ là do lượng nước uống không đủ hoặc chế độ ăn uống không tốt. Khi uống ít nước và ăn ít chất xơ, thức ăn khó tiêu hóa và dễ tạo thành táo bón.

Vì vậy, để tránh tình trạng táo bón sau sinh mổ, mẹ cần phải có chế độ ăn uống hợp lý, đủ chất xơ và uống đủ nước, đồng thời phải chăm sóc cơ thể và tập thể dục nhẹ nhàng mẹ nhé.

Tác hại của táo bón sau sinh mổ

Tình trạng này không chỉ gây ra sự khó chịu cho mẹ mà nó còn có những tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe trong tương lai. Cụ thể là:

• Gây đau đớn: Táo bón làm tăng áp lực trong đại tràng, khiến mẹ cảm thấy đau đớn và khó chịu.
• Tăng nguy cơ tái phát sau phẫu thuật: Khi bị táo bón sau sinh mổ sẽ làm tăng nguy cơ tái phát hoặc làm tổn thương vết mổ, đặc biệt là trong những trường hợp mổ lớn hoặc mổ dài.
• Gây ra các vấn đề về sức khỏe: Tình trạng này có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như viêm ruột, nhiễm trùng đường tiêu hóa, đại tràng kích thích và nhiễm trùng đường tiết niệu.
• Ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ: Táo bón sau quá trình sinh mổ có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ, do tác động đến quá trình tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng của người mẹ.
• Gây ra các vấn đề tâm lý: Bên cạnh đó, khi mắc phải triệu chứng này, nó có thể làm tăng cảm giác mệt mỏi, lo lắng và áp lực trong cuộc sống, đặc biệt là với những người phải chăm sóc trẻ nhỏ.

Làm thế nào để tránh tình trạng táo bón sau sinh mổ?

Cải thiện chế độ ăn uống

Đây là những điều có thể giúp cải thiện chế độ ăn uống của mẹ sau sinh mổ và giảm thiểu táo bón:

• Tăng cường uống nước: Uống đủ nước hàng ngày là điều rất quan trọng để giúp cơ thể tiêu hóa tốt. Đặc biệt là sau khi sinh mổ, cơ thể mẹ cần lượng nước lớn để hồi phục và sản xuất sữa mẹ cho con bú. Mẹ cần uống từ 8 - 10 ly nước mỗi ngày, tương đương khoảng 2 - 3 lít.
• Tăng cường ăn rau xanh và trái cây: Rau xanh và trái cây là nguồn chất xơ phong phú, giúp tăng cường chức năng tiêu hóa và giảm táo bón. Mẹ nên ăn nhiều loại rau xanh như bông cải xanh, cải bó xôi, rau muống, cải thìa và nhiều loại trái cây như cam, táo, nho, xoài, dưa hấu.
• Ăn chất đạm và chất béo đầy đủ: Chất đạm và chất béo là các dưỡng chất thiết yếu giúp cơ thể phục hồi và duy trì sức khỏe. Mẹ nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất đạm như thịt gà, thịt bò, cá, đậu, đỗ, trứng và ăn chất béo tốt như dầu dừa, dầu ô liu, hạt chia, hạt lanh.
• Hạn chế ăn thực phẩm có chứa đường và bột mỳ trắng: Thực phẩm chứa nhiều đường và bột mỳ trắng ít chất xơ, gây ra sự cố tiêu hóa và tạo ra táo bón. Mẹ nên hạn chế ăn các thực phẩm như bánh kẹo, đồ ngọt, bánh mì trắng, bánh ngọt, cà phê, rượu và nhiều thực phẩm chế biến sẵn.
• Ăn nhiều bữa nhỏ: Ăn ít và thường xuyên giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Mẹ nên chia chế độ ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày, thay vì ăn quá nhiều thực phẩm trong một bữa.

Tập thể dục đều đặn

• Sau khi sinh, cơ thể của phụ nữ sẽ mất đi một lượng máu lớn, điều này khiến cơ thể yếu hơn và cảm thấy mệt mỏi. Tuy nhiên, việc tập thể dục đều đặn sẽ giúp phục hồi sức khỏe nhanh chóng và cải thiện chức năng tiêu hóa.
• Theo các chuyên gia, tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, tập yoga hay pilates là những hoạt động tốt cho người sau sinh mổ. Đi bộ là một hoạt động rất đơn giản và dễ thực hiện. Bạn có thể bắt đầu bằng những bước đi nhẹ nhàng trong nhà, sau đó tăng dần thời gian và khoảng cách đi bộ. Ngoài ra, tập yoga và pilates cũng là những hoạt động rất tốt cho cơ thể sau sinh mổ. Những bài tập này giúp cơ thể linh hoạt hơn, giảm đau lưng và cải thiện tình trạng táo bón.
• Tuy nhiên, khi tập thể dục sau sinh mổ, mẹ cũng cần lưu ý để tránh những hoạt động quá mạnh, đặc biệt là những bài tập tập luyện sức mạnh. Bạn cũng nên tập trung vào những bài tập tập trung vào cơ bụng và cơ đùi để giúp kích thích chức năng tiêu hóa. Nếu bạn không chắc chắn về cách tập thể dục đúng cách sau khi sinh mổ, hãy tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ hoặc huấn luyện viên để được tư vấn thích hợp nhé.

Điều chỉnh thói quen đi vệ sinh Thói quen đi vệ sinh đúng cách giúp cơ thể loại bỏ chất thải một cách hiệu quả, tránh tình trạng chất thải tích tụ và gây ra táo bón. Cụ thể là:

• Đi đúng thời điểm: Mẹ nên đi vệ sinh khi cảm thấy cần thiết thay vì giữ lại. Việc giữ lại sẽ khiến phân trôi chậm hơn trong đại tràng, dẫn đến táo bón.
• Thay đổi tư thế khi đi vệ sinh: Điều chỉnh tư thế ngồi hoặc nằm để giúp đại tràng hoạt động tốt hơn. Thường thì tư thế ngồi với góc 90 độ giữa đùi và chân tốt nhất cho việc đi vệ sinh.
• Không ép buộc khi đi vệ sinh: Việc ép buộc khi đi vệ sinh làm tăng áp lực trong đại tràng, dẫn đến táo bón và thậm chí làm tổn thương trực tràng.
• Sử dụng giấy vệ sinh mềm: Giấy vệ sinh cứng hoặc cọ sát quá mạnh có thể làm tổn thương niêm mạc hậu môn và trực tràng, gây ra táo bón.
• Tăng cường vệ sinh cá nhân: Điều này sẽ giúp đảm bảo vệ sinh cá nhân sạch sẽ, không bị nhiễm trùng hoặc bị viêm da hậu môn. Bệnh viêm da hậu môn có thể gây đau và làm giảm sự thoải mái khi đi vệ sinh, góp phần gây ra táo bón.
• Uống đủ nước: Uống đủ nước để giúp cho phân mềm và dễ đi. Việc uống đủ nước cũng giúp cho cơ thể không bị khô, tránh tình trạng táo bón.
• Thực hiện điều chỉnh thói quen đi vệ sinh dần dần: Điều chỉnh thói quen đi vệ sinh không thể thực hiện một cách nhanh chóng. Bắt đầu từ những thay đổi nhỏ và dần dần thực hiện các thói quen mới giúp cơ thể thích nghi tốt hơn nhé.

Massage bụng thường xuyên cho mẹ

Massage bụng giúp kích thích hoạt động đường ruột và tăng cường sự lưu thông của máu và dịch trong cơ thể. Các bước thực hiện massage bụng gồm:

Chuẩn bị: Trước khi bắt đầu massage, bạn nên tìm một chỗ yên tĩnh và thoải mái để nằm nghiêng hoặc ngồi thẳng lưng. Sau đó, bạn nên sưởi ấm đôi tay bằng cách xoa và xoa nhẹ để tăng sự lưu thông của máu.

Áp dụng dầu thơm: Mẹ cũng có thể sử dụng dầu thơm như dầu olive, dầu dừa hoặc dầu bóp bụng để tăng cường tác dụng massage.

Bắt đầu massage: Bạn bắt đầu massage bằng cách đặt hai tay lên bụng ở vị trí trên rốn, sau đó thực hiện các động tác như sau:

• Làm ấm bụng bằng cách xoa nhẹ vòng tròn theo chiều kim đồng hồ bằng đầu ngón tay.
• Thực hiện các động tác như xoa, vuốt nhẹ, lấy từng mảnh da bụng và kéo nhẹ lên phía trên.
• Bạn nên massage nhẹ nhàng và không nên áp lực quá mạnh vào vùng bụng.

Thực hiện 10 - 15 phút mỗi ngày: Bạn nên thực hiện massage bụng mỗi ngày trong khoảng 10 - 15 phút để tăng hiệu quả và giảm táo bón sau sinh mổ.

Ngoài massage bụng, bạn cũng có thể sử dụng các kỹ thuật massage khác như massage chân, massage tay hoặc massage lưng để giúp tăng cường sự lưu thông của máu và dịch trong cơ thể. Tuy nhiên, trước khi thực hiện bất kỳ phương pháp massage nào, bạn nên tìm hiểu kỹ về cách thực hiện và nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của mình.

Sử dụng thuốc trị táo bón (nếu cần)

• Để trị táo bón sau sinh mổ, sử dụng thuốc là một trong những biện pháp hữu hiệu. Tuy nhiên, trước khi sử dụng thuốc, cần tìm hiểu kỹ thông tin về thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
• Có nhiều loại thuốc trị táo bón sau sinh mổ, chẳng hạn như thuốc xúc tác tiêu hóa, thuốc tạo chất lỏng và thuốc làm dịu đường ruột.
• Thuốc xúc tác tiêu hóa như Polyethylene glycol (PEG) và lactulose là những loại thuốc được sử dụng rộng rãi để trị táo bón. Chúng hoạt động bằng cách làm tăng lượng nước trong đại tràng, từ đó giúp làm mềm phân và giúp phân dễ dàng bị đẩy ra khỏi cơ thể.
• Thuốc tạo chất lỏng như Magnesium hydroxide cũng là một lựa chọn phổ biến để trị táo bón. Thuốc này hoạt động bằng cách kích thích đại tràng sản xuất nước, từ đó làm tăng lượng nước trong đại tràng và giúp phân dễ dàng bị đẩy ra khỏi cơ thể.
• Ngoài ra, thuốc làm dịu đường ruột như docusate sodium cũng có thể được sử dụng để trị táo bón. Thuốc này giúp làm mềm phân và làm giảm sự căng thẳng trong đại tràng, từ đó giúp phân dễ dàng bị đẩy ra khỏi cơ thể.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc trị táo bón sau sinh mổ cần được thực hiện đúng cách và có sự hướng dẫn của bác sĩ. Nếu sử dụng quá liều hoặc không đúng cách có thể gây ra các tác dụng phụ như đau bụng, buồn nôn và tiêu chảy. Do đó, trước khi sử dụng thuốc trị táo bón, bạn cần tìm hiểu kỹ về thuốc và hỏi ý kiến của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Qua bài viết này, bạn đã hiểu hơn về tình trạng táo bón sau sinh mổ cũng như những biện pháp để khắc phục tình trạng này rồi. Ngoài ra, bạn cũng có thể liên hệ với chúng tôi qua trang web để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất về phương pháp chăm sóc cả mẹ và bé.